Gwalior
Thường những điều gì không dành nhiều kỳ vọng vào thì lại làm cho ta bất ngờ nhất, cho dù là điều bất ngờ chỉ là nhỏ bé, vụn vặt, nhưng cũng đủ để tạo ra một cái gì đó như một cảm hứng vui vẻ nhẹ nhàng. Gwalior, cũng giống như các bạn, hồi đầu tôi cũng chẳng biết đây là nơi đâu ở xứ Ấn rộng lớn này. Nhưng cũng giống như 2 năm trước ở Bikaner, thành phố nằm trong sa mạc Thar, Gwalior mang lại cho tôi khá nhiều cảm xúc, cũng bởi những thông tin ít ỏi và không dành nhiều kỳ vọng vào nơi này.
Giống như Bikaner, Gwalior thì là một điểm dừng chân nghỉ giữa một chặng đường dài. Nghĩ đến cảnh nằm trên tàu hơn 25 giờ với chặng đường dài 1200km từ Amritsar về Varanasi mà thấy nản. Nằm tàu qua một đêm, rồi qua cả một ngày thì quả là lãng phí thời gian và nhàm chán. Nếu so với các thành phố khác xung quanh như Agra với Tal Mahal, hay thủ phủ Jaipur của bang Rajasthan bên cạnh, hay cách 100km là quần thể Jhansi bên bờ dòng sông Betwa thì Gwalior không nổi tiếng bằng. Bởi vì nó không phải là thành phố du lịch. Hầu như rất ít khách du lịch đến thành phố này. Cả mấy ngày chúng tôi ở đây, khi khắp cả thành phố mà chẳng thấy bóng dáng một khách du lịch nào cả. Xung quanh vẫn là người Ấn đông đặc. Điều này thì y sì như ở Bikaner. Và chính vì là không có một điểm nổi bật nào, và không phải thành phố du lịch nên Gwalior như nào thì vẫn thế, có như nào thì phơi bày như thế.
Gwalior theo thông tin trên mạng thì là nơi ở của một ông thầy thuốc hay nhạc sỹ gì đó của Vua từ mấy trăm năm trước. Cũng giống như các thành phố khác thuộc địa hình cao nguyên Deccan, Gwalior là một thành phố hill-top điển hình, kiểu như Jodhpur ở Rajasthan. Trung tâm thành phố là một ngọn đồi rộng, bên trên xây pháo đài, bao bọc xung quanh là dân chúng. Pháo đài Gwalior ( Gwalior Fort) nằm trọn trên đỉnh đồi, bao quanh là tường thành. Pháo đài được xây dựng hoành tráng, bằng đá, có vài giếng nước, ao nước khá to nằm trên đỉnh đồi trong thành, nơi mà hiện tại bị bỏ hoang và thành hồ bơi tự nhiên cho các thanh niên địa phương. Hiện tại, cả pháo đài bị bỏ hoang, chỉ một vài phần được sử dụng để làm bảo tàng, nơi tham quan, nhưng bước vào bên trong thì sặc mùi hôi do phân chim. Chim từng đàn, vô số bay vào làm tổ và thải ngay bên dưới các hầm, mộ trong pháo đài. Nhìn cảnh xác xơ, tiêu điều của pháo đài Gwalior hiện tại thấy không khỏi xót xa. Rất nhiều tác phẩm nghệ thuật, dấu ấu kiến trúc khác biệt của pháo đài, hay đơn giản như họa tiết và điêu khắc con sư tử, chỉ riêng có ở Gwalior cũng ở tình trạng đó. Sau cả chiều đi dạo được một góc trong pháo đài, khi đi xuống bên dưới, ngoảnh nhìn lại, ta có cảm giác như là pháo đài Gwalior giờ chỉ là cái xác không hồn, giống như Leh Palace trên Ladakh
|
Những bức tượng Phật Giáo và Hindu với gương mặt bị đập nát
Pháo đài Gwalior xứng đáng là nơi được tôn vinh bởi những giá trị về lịch sử, kiến trúc và văn hóa nó mang lại. Không chỉ ở các cung điện, thành trì bên trong pháo đài bị bỏ hoang, rất nhiều đền đài, tượng cũng rơi vào tình trạng tương tự. Ở Gwalior, ta có thể tự tin nói rằng: không biết ở các nơi khác thế nào, nhưng ở đây, cả Đức Phật và Thần Shiva đều bị vỡ mặt. Thật vậy, với lịch sử hàng nghìn năm, hàng chục, trăm bức tượng đá Phật giáo được khắc thẳng vào lòng núi từ xưa kia, tượng to thì cao hơn chục mét, đều bị đập vỡ mặt. Nếu đi vào cổng pháo đài bằng cổng phía Tây, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy. Di tiếp lên đỉnh đồi, có nhiều đền đài. Trong đó có một công trình đền Hindu với quy mô lớn, chạm khắc cực kỳ tỉ mỉ và cầu kỳ, nhưng các bức tượng của các vị thần Hindu cũng chịu chung số phận tương tự. Mặt của các bức tượng thần đều bị đập vỡ. Không chỉ một mà xung quanh đền, hầu như toàn bộ tượng thần mà có mặt thì đều phá hủy. Cũng dễ hiểu, khi nhìn thấy sự thay đổi về tôn giáo theo thời gian diễn ra mạnh mẽ thế nào, với những vật chứng cụ thể từ hàng trăm năm trước. Trước khi Gwalior thuộc về các đế chế Hindu thì Phật Giáo phát triển mạnh, nhưng sau cùng và gần nhất, đạo Sikh chiếm giữ đến hiện tại. Và chính vì không để các tôn giáo khác, hay tàn dư của đế chế cũ gây ảnh hưởng đến, hầu hết khuôn mặt của các bức tượng Phật giáo và Hindu giáo đều bị phá hủy ở Gwalior. Ai phá hủy thì có thể dễ dàng hiểu được. Gwalior cách Amritsar khoảng 1200km, nhưng những ngôi đền đạo Sikh ở trong pháo đài là to và hoành tráng nhất, nơi hàng ngày vẫn có nhiều đoàn tín đồ mộ đạo Sikh hành hương về cậu nguyện. Ở trong pháo đài, nhìn hàng dài người và trang phục của các tín đồ đạo Sikh, ta có cảm giác như đang ở Amritsar, thủ phủ đạo Sikh.
Các bức tượng Phật giáo phía dưới pháo đài Gwalior
Những tín đồ Sikh tham quan Cung điện Man Singh